KULTURA

Na terenie gminy działalność kulturalną prowadzą Gminny Ośrodek Kultury, Gminna Biblioteka Publiczna oraz placówki oświatowe.

Wśród działających na niwie kultury organizacji pozarządowych wymienić należy: Stowarzyszenie Miłośników Wsi Ropa, Stowarzyszenie Pogranicza, Fundacja „Szlachetne Zdrowie”. Uzupełniają one ofertę działań realizowanych przez samorząd.

Najważniejsze elementy krajobrazu kulturowego gminy stanowią dworski park krajobrazowy w Ropie, cmentarze parafialne w Ropie i Łosiu, kościół w Ropie, drewniana cerkiew w Łosiu. Wykaz obiektów zabytkowych wpisanych do rejestru zabytków przedstawia poniższa tabela:

Zespół dworski, składający się z dworu, oficyny, parku krajobrazowego stanowi aktualnie własność prywatną. W latach 70 i 80 XX wieku obiekty zostały zniszczeniu i dewastacji. Aktualnie przeprowadzany jest w nich remont mający na celu jego zagospodarowanie dla funkcji turystycznych pod nadzorem Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

Drewniany kościół rzym.-kat. p.w. Św. Michała Archanioła z XVII wieku stanowi własność Parafii Rzymsko-katolickiej w Ropie. Jest utrzymany w stanie dobrym, kościół, dzwonnica i ogrodzenie pozostają w stanie technicznym gwarantującym jego przetrwanie.

Cerkiew greckokatolicka p.w. Narodzenia N.M.P. z XIX wieku w Łosiu utrzymana jest w dobrym stanie technicznym, zachowana jest jej forma, konserwowane jest wyposażenie.

Cmentarze wojenne z I wojny światowej w Ropie nr 72 i w Łosiu nr 71 projektowane przez Hansa Mayra, położone są na cmentarzach parafialnych. Przeprowadzana jest okresowo ich konserwacja, obowiązuje ochrona ich kompozycji, elementów nagrobnych oraz centralnych krzyży.

Osoby historyczne związane z terenem gminy , zasłużone dla jej kultury

Antoni Hybel

W okresie międzywojennym mieszkał w Ropie artysta rzeźbiarz, wynalazca, który skonstruował m.in. „polskie skrzypce”, które odbiegają kształtem od wszystkich dotychczasowych. Dusza tego instrumentu jest automatyczna, skrzydlata, można ją dowolnie przesuwać.

Do dziś w Ropie można zobaczyć jego rzeźby znajdujące się w Kościele Parafialnym oraz w plenerze. W Muzeum Regionalnym w Gorlicach znajduje się kilkanaście rzeźb oraz zachowane w bardzo dobrym stanie skrzypce polskie z duszą skrzydlatą.

Wacław Potocki

Urodził się w Woli Łużańskiej w powiecie bieckim. Dziadek jego kupił w 1599 r. Łużnę, Wolę Łużańską oraz 6 wsi ruskich m.in. Klimkówkę i Łosie. Wacław Potocki był częstym gościem w Łosiu, tutaj powstało część jego utworów.

Z pobytem poety w Łosiu związana jest historia konfliktu z właścicielem Ropy, panem Tarłem.

„W 1647 roku nie wiadomo z jakiego powodu Tarłowie napadli na wieś Potockiego z hurmą ludzi, niszcząc zasiewy i łąki i narobili szkody na 250 korcy. Rozpoczął się przewlekły proces, którego końca nie mogąc się doczekać , krewki poeta , odpłacił pięknym za nadobne. Kiedy Felicjan Kochowski , dzierżawca Ropy wyjechał z wozami po siano, wtedy Wacław Potocki poddanych swoich włości Łosie, ilu ich było, tak sołtysów, kmieci, zagrodników i służbę, rozkazawszy uderzyć we dzwony przy cerkwi ruskiej w tejże wsi Łosie, poruszył i podburzył. Ci w wielką kupę się zbiwszy z fuzjami, dzidami, dobytymi mieczami, strzelbami, siekierami różnego gatunku na też wozy i robotników, siano wiozących, hurmą napadli. Wozy razem z końmi siłą i gwałtem odebrali do tejże wsi Łosie wraz z zaprzęgiem uprowadzili. Potocki na pokrycie szkód w poprzednim roku wyrządzonych siano zatrzymał, konie zaś z wozami, jak był zwyczaj, do urzędu do Biecza odesłał, stąd je poddani wsi Ropa na trzeci dzień odebrali, protestując jednak, że dwom koniom poddani wsi Łosie odjęli żelazne podkowy, a nadto, że ich konie morzono głodem przez całe dwa dni i dwie noce. Wypadek ten zaszedł w kilka miesięcy po ożenieniu się poety. Po ślubie osiadł z żoną Katarzyną z Raciborska Morsztynówną w Łosiu. ”